Bulbine natalensis, of rooiwortel, is een kruid dat in de zuidelijke regionen van Afrika wordt gebruikt als afrodisiacum en door kruidendokters wordt voorgeschreven als middel tegen impotentie. Het is tevens een veelbelovende testosteronbooster, maar door zijn steroïdeachtige eigenschappen is gebruik mogelijk niet geheel zonder risico’s.
Bestel Bulbine-Natalensis (aangeboden door één onzer partners) | |
Bulbine-Natalensis Vitaminesperpost.nl € 26,95 (60 capsules / 21 g) |
Hebben testosteronsupplementen nut?
Schommelingen van het testosteronniveau binnen het normale natuurlijke bereik (270-1070 nanogram/deciliter) hebben geen invloed op zaken als spiergroei, spierkracht en agressie. Op energie, seksueel functioneren en vetverlies hebben ze hooguit een kleine invloed.
Normaal gesproken hoef je je testosteronproductie dus niet te ‘boosten’. Alleen bij oudere mannen (vanaf 40-50 jaar) kan er sprake zijn van een laag testosteronniveau, mede als gevolg van leeftijd, vaak in combinatie met overgewicht. Vet verliezen, gezonder eten en beter slapen kunnen de testosteronspiegel doen stijgen. In deze situatie helpt mogelijk ook het gebruik van testosteronverhogende supplementen. Soms zijn die ook nuttig tijdens een langdurig caloriebeperkend dieet (als je aan het cutten bent bijvoorbeeld), waarin de testosteronproductie immers onder druk komt te staan.
Welbeschouwd is er maar een beperkt aantal stoffen waarvan een mogelijk testosteronverhogend effect redelijk tot overtuigend wetenschappelijk bewezen is. Sommige van die stoffen, namelijk vitaminen en mineralen, zitten in onze dagelijkse voeding en krijg je normaal gesproken in voldoende mate binnen. Alleen bij verlaagde testosteronwaarden als gevolg van bijvoorbeeld een streng dieet, kan suppletie zinvol zijn, bijvoorbeeld met ZMA (een combinatie van zink, magnesium en vitamine B6).
Andere stoffen zitten niet of nauwelijks in onze voeding, maar zijn bijvoorbeeld plantenextracten, al dan niet overgeleverd door de oude (exotische) geneeskunde. Mogelijk kunnen ze daadwerkelijk je testosteronwaarde verhogen, maar we zagen al dat dat waarschijnlijk alléén zinvol is als die waarde erg laag is. En het eventuele effect is dan niet zozeer dat je sneller spiermassa opbouwt, maar eerder dat je meer energie en seksdrive hebt, en dat je beter gehumeurd bent. Mogelijk wordt ook de vetverbranding bevorderd.
Wat is en wat doet bulbine natalensis?
Bulbine natalensis is zo’n exotisch plantenextract. Het wordt gewonnen uit de steel en bladeren – niet de wortel – van de rooiwortel, een vetplantje dat welig tiert in het zuiden van Afrika en familie is van de aloë.
De Zoeloes noemen de plant ibhucu en de Xhosa ingcelwane. Deze inheemse volkeren gebruiken het sap van de plant voor de behandeling van diverse gezondheidsklachten, met name op het gebied van de (mannelijke) seksuele gezondheid. Het zou de geslachtsdrift en de potentie bevorderen en de werking is vergelijkbaar met het (synthetische) Viagra. Het ligt voor de hand dat een stijging van het testosterongehalte, het mannelijk geslachtshormoon, verantwoordelijk is voor die effecten.
Werkt bulbine natalensis?
Bulbine natalensis is nooit uitvoerig op mensen getest, maar bij (mannelijke) ratten steeg het testosteronniveau met bijna 350 procent nadat ze een tijdje het kruid kregen toegediend, doordat het enzymen in de testes activeert[i]. Het positieve effect van bulbine natalensis op testosteronniveaus blijkt ook uit een ander onderzoek op ratten[ii][iii], die na toediening van het goedje meer zin in seks kregen. Volgens onderzoekers zou bulbine bij mensen daarom wellicht kunnen worden ingezet in situaties van verlaagd libido, vroegtijdige zaadlozing en erectieproblemen.
Toch hebben we onze reserves bij bewijslijst op basis van louter dierlijke studies. Mensen hebben namelijk een relatief korte dunne darm, en nemen daardoor allerlei stoffen in planten minder goed op dan bijvoorbeeld muizen en ratten. Bovendien hebben mensen een metabolisme dat vrij efficiënt is in het neutraliseren van lichaamsvreemde stoffen. Veel stoffen die een interessant effect hebben in een proefdier, doen vaak weinig of niets bij ons.
TestoPrime (aangeboden door één onzer partners) | |
TestoPrime “Natuurlijke, veilige en klinisch ondersteunde ingrediënten, die je echt kunt vertrouwen” |
Bulbine natalensis kent over het algemeen wel positieve gebruikerservaringen, waarom we het goedje voorlopig het voordeel van de twijfel geven.
(Neven)effecten
Bulbine natalensis heeft naast de (hopelijk) gewenste effecten mogelijk ook bijwerkingen, ofwel ongewenste (neven)effecten. Bij ratten namen tijdens het gebruik de hoeveelheid cholesterol en triglyceriden in het bloed toe en bulbine natalensis is mogelijk ook schadelijk voor lever en nieren[ii][iii]. Die nadelige effecten lijken sterk op die van een anabolenkuur.
Omdat niet valt uit te sluiten dat die bijwerkingen ook bij mensen optreden, is het raadzaam bulbine slechts af en toe te gebruiken (te ‘kuren’) en niet langdurig of permanent.
Gebruik en dosering
Het humane equivalent van de effectieve doses is 8 milligram per kilogram lichaamsgewicht per dag. Wij besloten bulbine natalensis zelf te testen en schaften een verpakking met 90 tabletten aan, genoeg voor 30 dagen. De dagdosering bedraagt drie tabletten à 250 mg (750 mg in totaal dus), tegelijkertijd in te nemen bij voorkeur vóór de training of anders na het wakker worden of vóór het slapen gaan.
Hoewel het misschien verleidelijk is de drie tabletten verspreid over de dag in te nemen, is dat niet aan te raden. Vergelijk het met paracetamol: twee paracetamol tegelijkertijd hebben een groter (pijnstillend) effect dan wanneer ingenomen op twee verschillende momenten.
Uit het onderzoek op ratten waaraan we eerder refereerden is gebleken dat bij overdosering het effect niet groter wordt en mogelijk zelfs afneemt. Dus laat je niet verleiden een grotere dan de voorgeschreven dosis te gebruiken. Als je 70 kg weegt kun je dus waarschijnlijk beter maar twee tabletten nemen, aangezien de effectieve dosis dan (8 * 70 =) 560 mg bedraagt
Verwacht ook geen onmiddellijk effect van bulbine natalensis; wij werden de werking pas na drie tot zeven dagen gewaar.
Testosteronboosters en hun verwachtingspatroon
Ten aanzien van zogenaamde natuurlijke testosteronboosters zijn onze verwachtingen nooit heel hoog gespannen. Trekken we dan op voorhand al in twijfel dat dit soort producten je testorenniveaus een ‘boost’ kan geven? Nou, niet per se. Maar het punt is dat veel argeloze potentiële kopers, mede door de marketing rondom dergelijke producten, het idee hebben dat natuurlijke testosteronboosters hetzelfde effect kunnen sorteren als synthetische (anabole steroïden), alleen dan in mindere mate. Een natuurlijke verhoging van je testosteronniveau is echter nog altijd iets heel anders dan een synthetische in de vorm van een anabolenkuur.
Maar meer testosteron = meer spiermassa, toch? Ja, maar alleen als het testosteronniveau boven je natuurlijk haalbare waarden uitkomt, door middel van anabolen dus. Je natuurlijke testosteronlevels verhogen – bijvoorbeeld door meer te slapen, bepaalde voeding te consumeren en door aan krachttraining te doen – heeft nauwelijks direct effect op spiergroei.
Toch zijn wij (Ron en Rik, beiden 35-plus) niet geheel ontevreden over onze bulbinekuurtjes. Beiden ervoeren we na enkele dagen een hogere geslachtsdrift en toch ook wel wat meer energie. Of was dat laatste een placebo-effect? Van meer spierkracht, zoals dat bij het gebruik van creatine het geval is, was echter geen sprake. Maar dat was onze verwachting ook niet.
Bestel Bulbine-Natalensis (aangeboden door één onzer partners) | |
Bulbine-Natalensis Vitaminesperpost.nl € 26,95 (60 capsules / 21 g) |
Tot slot
Natural krachtsporters maken enkel gebruik van ‘hulpmiddelen’ die vrij verkrijgbaar zijn en dus niet van producten die je alleen langs illegale wegen of met doktersrecept kunt bemachtigen. De legale supplementenindustrie is gebonden aan vele regels en restricties en grijpt bij het produceren van testosteronbevorderende supplementen vaak terug op natuurlijke kruiden, zoals bulbine natalensis. Iedereen weet dat, als die al effect hebben, dat effect in het niet valt vergeleken bij bijvoorbeeld dat van anabolen (gelukkig ontberen ze ook de grote nadelige effecten van anabolen).
Wij durven te stellen dat gezonde jonge mannen van 18 tot 35 jaar zelfs helemaal niets van zulke natuurlijke testosteronboosters zullen merken. Als je natuurlijke testosteronlevels hoog zijn (en dat zijn ze, op die leeftijd) heb je überhaupt geen t-boosters nodig. Profiteer volop van je hoge hormoonlevels door al je energie te stoppen in hard en efficiënt trainen, en je geld te steken in nuttige suppletie, zoals eiwitten en creatine. Ben je een veertiger of vijftiger en denk je dat je testosteronspiegel wel een boost zou kunnen gebruiken, dan kun je natuurlijk gerust eens zo’n testosteronbooster gebruiken. Maar verwacht geen directe effecten op spierkracht en -groei.
Over bulbine natalensis zijn we gematigd enthousiast. Er is wetenschappelijk onderzoek op mensen nodig om de vermeende positieve effecten van bulbine natalensis te onderschrijven. En belangrijker nog: om een helder licht te werpen op de (mogelijke) nadelige gezondheidseffecten. Pas dan kun je inschatten of de eventuele voordelen opwegen tegen de risico’s.
Laatst bijgewerkt op vrijdag 10 januari 2023. Cover-afbeelding: Anabolicmen.com
Referenties
- [i] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20645801
- [ii] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18710410
- [iii] http://nopr.niscair.res.in/bitstream/123456789/3861/1/IJEB%2047(4)%20283-288.pdf