D-asparaginezuur, beter bekend onder zijn Engelse naam d-aspartic acid (D-AA), is een lichaamseigen aminozuur en voedingssupplement. Tijdens onderzoek naar onvruchtbaarheid bij mannen werd de testosteronverhogende werking ervan ontdekt. 3 gram per dag zou in minder dan twee weken de testosteronspiegels met ruim 40% doen stijgen. Hebben we hier te maken met dé natuurlijke testosteronbooster?

Bestel D-aspartic acid (aangeboden door onze partners)
D-Aspartic Acid Body & Fit € 17,99 € 11,69 (200 g)	D-Aspartic Acid BULK™ € 48,99 (500 g)

Wat is d-aspartic acid?

D-asparaginezuur is een aminozuur, niet te verwarren met L-asparaginezuur. De D en de L betekenen Dextro (rechts) en Laevo (links), en slaan op de positionering van de aminogroep ten opzichte van het koolstofatoom in de molecuulstructuur. Vergelijk het met de tenen aan je linker- en rechtervoet, die identiek, maar anders geplaatst zijn.

Gekoppeld aan een mineraal, bijvoorbeeld calcium of natrium, heet het d-aspartaat. Het lichaam heeft altijd zo’n mineraalverbinding nodig om een aminozuur op te kunnen nemen. d-asparaginezuur is dus het ‘losse’ aminozuur. Als je het supplement d-aspartic-acid koopt, koop je of d-asparaginezuur of calcium-d-aspartaat.

Wat doet d-aspartic acid?

D-aspartic acid (hierna: D-AA) komt van nature voor in onder andere de hypofyse en in de testikels. Suppletie met D-AA zorgt voor hogere concentraties signaalmoleculen in de hypofyse en in de testikels. Daardoor wordt mogelijk de aanmaak en afgifte van luteïniserend hormoon (LH) en testosteron gestimuleerd.

LH wordt geproduceerd door de hypofyse. Dit stuurhormoon zet de testikels aan tot de vorming van testosteron, het mannelijk geslachtshormoon verantwoordelijk voor onder andere spiervorming. Ook in de testikels zelf doet D-AA ‘iets’ met een signaalmolecuul, wat zorgt voor een verhoogde testosteronafgifte. D-AA is dus actief op twee fronten.

Voor meer (medisch geënte) documentatie over D-AA, zie hier.

Onderzoek en bewijs

Onderzoeken naar de invloed van suppletie met D-AA op de testosteronproductie en op spiergroei leidden tot uiteenlopende resultaten. We zetten ze eens op een rijtje, om te beginnen met onderzoeken verricht onder niet-trainende personen:

• Topo e.a. (2009): bij 20 van 23 mannen (leeftijd 27–37 jaar) die gedurende 12 dagen een D-AA-supplement kregen (dosis 3 g/dag), stegen de testosteronwaarden en wel met gemiddeld 42%. Drie dagen na het stopzetten van de suppletie waren die waarden nog steeds met gemiddeld 22% verhoogd ten opzichte van vóór het onderzoek.
• D’Aniello e.a. (2012): suppletie met D-AA gedurende 90 dagen (dosis 2,66 g/dag) bij 60 onvruchtbare mannen (leeftijd 27–43 jaar) leidde tot stijgingen van de testosteronconcentraties met gemiddeld 30 tot 60%. Daarnaast bleek D-AA de productie en kwaliteit van sperma te verbeteren.
• Bloomer e.a. (2015): suppletie met D-AA, natriumnitraat en vitamine D3 gedurende 28 dagen bij 10 mannen met overgewicht (gemiddelde leeftijd 42 jaar) leidde alleen tot stijging van de testosteronwaarden (gemiddeld 20%) bij de deelnemers met lage basale testosteronwaarden. Omdat het een gecombineerd supplement betrof, is het onduidelijk in hoeverre dat effect is toe te schrijven aan D-AA.

Onderzoeken verricht bij personen die krachttraining beoefenen:

• Willoughby e.a. (2013): suppletie met 3 gram D-AA per dag gedurende 24 weken bij jonge mannen die aan krachttraining deden, leidde niet tot veranderingen in lichaamscompositie of hormoonwaarden in vergelijking tot de groep placebogebruikers. Er deden in totaal 20 personen mee.
• Melville e.a. (2015): twee weken suppletie met D-AA aan een hoge dosis (6 g/dag) onder jonge, redelijk ervaren krachtsporters (mannen van gemiddeld 25 jaar) leidde zowaar tot een daling van het testosteronniveau (!). Bij een tweede groep die een normale dosis van 3 g/dag kreeg toegediend, bleef het testosteronniveau gelijk. In totaal namen er 24 mannen deel.
• Melville e.a. (2017): in een vervolgstudie over drie maanden bleek suppletie met dezelfde hoge dosis D-AA (6 g/dag) bij krachtsportende mannen van 18-36 jaar noch tot verlaging, noch tot verhoging van het testosteronniveau te leiden. Ook had de suppletie geen effect op de toename in kracht en spieromvang. Er deden in totaal 22 mannen mee.

Samenvattend

D-aspartic acid is al jarenlang een vrij populair testosteronsupplement onder bodybuilders. Toch lijkt D-AA de testosteronspiegel alleen te verhogen in mannen die (te) weinig testosteron aanmaken. In experimenten op jonge bodybuilders met een normale concentratie testosteron was er geen effect op de testosteronwaarden, waarschijnlijk doordat enzymen het aminozuur snel neutraliseren. Ook op spiermassa en kracht bleef enig effect uit.

Coach en wetenschapper Eric Texler van Stronger by Science acht het zelfs aannemelijk dat wanneer D-AA het testosteronniveau verhoogt, de waarde na pakweg anderhalve week terugvalt naar normaal.

Bijwerkingen

Er zijn (vooralsnog) geen ernstige bijwerkingen van D-AA bekend. In de studie van D’Aniello werden geen afwijkingen gemeten in elektrolyten, leverenzymen, glucose, ureum, creatinine en de rode- en witte-bloedcelfunctie.

Gebruikers maken wel eens melding van acné, stemmingswisselingen en lichte hoofdpijn. Soms worden ook gevoelige tepels en zelfs gyno (vrouwelijke borstvorming) gemeld – normaliter een gekende bijwerking van het gebruik van anabole steroïden. We achten dit echter zeldzaam.

Minder zeldzame mogelijke neveneffecten zijn een verhoogd libido en een verbeterde kwaliteit van het sperma, maar die zullen de meeste mensen niet als ongunstig beschouwen.

Gebruik en dosering

Aanbevolen wordt 2 tot 3 gram D-AA per dag te nemen, in één of twee doseringen. Bij voorkeur ’s ochtends op een lege maag en gemixt met vruchtensap. Voor ons verbloemde de vruchtensap de vieze smaak.

In het onderzoek van D’Aniello gebruikten de proefpersonen 12 dagen lang D-AA. Het is (ons) niet bekend of langer gebruik het effect vergroot of verlengt. Het veilige advies luidt dan ook om D-AA niet continu te gebruiken, maar in een korte kuur van 12 dagen. Daarna staak je het gebruik 12 dagen en begin je aan een nieuwe kuur.

Wij schatten echter dat er vroeg of laat een onderzoek komt dat concludeert dat je D-AA, net als creatine, veilig doorlopend kunt gebruiken. Tot het zover is, kunnen wij niet anders dan ons aansluiten bij het advies in ieder geval niet langer dan 12 dagen te gebruiken en het daarna ten minste even lang links te laten liggen.

Is het je geld waard?

‘Natuurlijke testosteronboosters’: ze zijn er in vele soorten en maten en ons inziens ‘boosten’ ze vaak eerder de omzet van de supplementenleverancier dan je testosteron. Ook d-aspartic acid is geen wondermiddel, maar dat het ‘iets’ teweeg kan brengen in de testosteronlevels bij oudere mannen, wordt door onderzoek onderschreven. Bij jonge krachtsporters werden echter geen effecten aangetoond.

Qua bijwerkingen is d-aspartic acid risicoloos genoeg om het eens te kans te geven en ook voor de centen hoef je het waarschijnlijk niet te laten. Een pot van 200 gram, ruim voldoende voor vijf 12-daagse kuren, kost ongeveer 10 euro.

Wij adviseren het goedje alleen te kopen als je vermoedt dat je testosteronwaarde aan de lage kant is. Of eventueel tijdens een langdurige cut met een stevig caloriebeperkend dieet. Dan kan je testosteronspiegel immers wel een oppepper gebruiken. Maar heb er zelfs dan geen torenhoge verwachtingen van.

Bestel D-aspartic acid (aangeboden door onze partners)
D-Aspartic Acid Body & Fit € 17,99 € 11,69 (200 g)	D-Aspartic Acid BULK™ € 48,99 (500 g)

Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd op 12 juni 2015, gereviseerd op 24 april 2019 en laatst bijgewerkt op 21 juli 2023.