Q&A

Hoe gezond is Stevia?

Steeds meer lightfrisdranken bevatten stevia als zoetstof. Als natuurlijke zoetstof wordt stevia gezien als een gezonder alternatief voor kunstmatige zoetstoffen en voor suiker. Maar is stevia wel zo gezond?

Wat is stevia eigenlijk?

Stevia is de naam van een plantengeslacht. Uit de soort Stevia rebaudiana, die ook wel ‘honingkruid’ wordt genoemd en oorspronkelijk uit Zuid-Amerika komt, wordt steviolglycoside gewonnen. Steviolglycoside (E960) is in feite een mengsel van de zoetstoffen stevioside en rebaudioside A. Stevia is dus in feite niet de benaming voor de zoetstof, maar voor de plant. Op etiketten staat de zoetstof vaak vermeld als ‘stevia-extract’.

Stevia is vele malen zoeter dan suiker (sacharose) en bevat praktisch geen calorieën. Omdat stevia geen invloed heeft op de bloedsuikerspiegel, wordt het gebruikt als suikervervanger door diabetespatiënten. Stevia is ook populair onder mensen die een koolhydraatarm of caloriebeperkt dieet volgen.

Niet iedereen vindt stevia even lekker. Wij bijvoorbeeld ervaren een sterke bittere bijsmaak, maar dat is persoonlijk.

Stevia en de spijsvertering

Steviolglycosiden worden slechts ten dele verteerd door het lichaam. Een deel wordt in de darmen omgezet in steviol, opgenomen in je bloed en door de lever omgezet in glucuronzuur, dat je uitplast. Het andere deel vervolgt zijn weg in het spijsverteringskanaal, en je kunt wel raden waar dat uitkomt.

Is stevia veilig?

Stevia is een natuurlijke zoetstof. Maar ‘natuurlijk’ betekent niet automatisch dat iets zonder meer gezond is. Uit onderzoek[i] blijkt dat stevioside, rebaudioside A en hun metaboliet steviol een potentieel hormoonverstorende stof zijn. ‘Potentieel’, omdat er sprake is van een in vitro-studie op spermacellen.

Steviol zorgde tijdens het onderzoek voor de meest significante effecten. De gevoeligheid van de progesteronreceptoren nam af, terwijl de progesteronproductie toenam. Progesteron is een geslachtshormoon en een uitgangsstof voor testosteron, het belangrijkste mannelijk geslachtshormoon.

Volgens een ander in vitro-onderzoek[ii] hebben steviolglycosiden mogelijk een nadelig effect op de darmflora, door de aanmaak van een bepaalde darmbacterie te remmen.

Er zijn berichten van mensen die last hadden van darmklachten na het consumeren van een grote hoeveelheid stevia.

Volgens het Voedingscentrum[iii] is stevia een veilige zoetstof, maar er is wel een voedingsrichtlijn. Er is, onder andere door de Wereldgezondheidsorganisatie, een aanvaardbare dagelijkse hoeveelheid gedefinieerd van 4 milligram per kg lichaamsgewicht per dag. Om die hoeveelheid te overschrijden, zou je dagelijks al meer dan drie liter lightfrisdrank moeten drinken, aldus het Voedingscentrum.

Het verdict

Stevia-extract komt allang niet meer alleen in lightfrisdranken voor. De zoetstof wordt steeds vaker gebruikt als zoetmaker in voedingsmiddelen. Het is tevens verkrijgbaar in kristal-/poedervorm en als ‘druppels’ en zoetjes voor in warme dranken en gerechten. Daardoor wordt het overschrijden van de aanvaardbare dagelijkse hoeveelheid steeds eenvoudiger.

Overdaad schaadt. Dat geldt ook voor stevia. Hoewel stevia officieel te boek staat als veilig, zou je wat ons betreft beter enige terughoudendheid kunnen betrachten in het gebruik ervan, vanwege het gebrek aan in vivo-studies en het onbekende langetermijneffect op je gezondheid.

Top-3 stevia-producten (aangeboden door onze partners)
Greensweet Stevia Vloeibaar
Holland & Barrett
€ 13,49 (100 ml)		 Natural Flavouring
Body & Fit
Met stevia-extract
€ 4,90 (50 ml)		 Smart Chocolate Puur
Body & Fit Shop
Met stevia-extract
€ 20,90 (12 repen/85 g)

Referenties