Dat roken slecht is voor de gezondheid, is algemeen bekend. Toch komt het voor velen als een verrassing dat roken op verschillende manieren een negatief effect heeft op je vooruitgang onder het ijzer. Gek, want wij vinden het nogal voor de hand liggend dat de algemene schadelijke gevolgen voor je hart en je longen ook hun weerslag op spiergroei hebben.
Is het je al eens opgevallen dat een roker doorgaans slanker is dan een niet-roker met hetzelfde eetpatroon? Dat komt doordat roken de hartslag verhoogt. Een roker verbrandt daardoor meer energie. Denk nu niet dat dat iets positiefs is, want het betekent gewoon dat je hart harder moet werken omdat het zuurstofgehalte in je bloed lager is. Eenzelfde inspanning kost een roker méér energie dan een niet-roker. Je bent kortom sneller opgebrand in de sportschool. Terwijl de niet-roker naast je er nog een paar extra herhalingen uitperst, zit jij al op een bankje uit te hijgen.
We zeiden al dat je hart harder moet werken omdat het zuurstofniveau in je bloed lager is. En dat zuurstofniveau is meteen de tweede manier waarop roken spiergroei belemmert. Tijdens aërobe activiteit hebben je spieren namelijk zuurstof nodig om in hun energie te voorzien. ‘Maar krachtsinspanningen zijn toch anaëroob?’ Ja, slimmerd, overwegend anaëroob. Probeer je adem maar eens in te houden tijdens een setje squats van twaalf herhalingen. Als je rookt, komt er minder zuurstof bij je spieren en schakelt je lichaam sneller over op het minder efficiënte anaërobe energiesysteem. Dat betekent dat je sets met hoge herhalingen wel kunt vergeten.
Er zijn trouwens verschillende oorzaken van je lagere zuurstofgehalte. Op de eerste plaats maakt een roker meer slijm aan dan een niet-roker. Dat is waarom je ’s ochtends en na een inspanning staat te fluimen – een hoogst onsmakelijke gewoonte. Ten tweede is de zuurstofopnamecapaciteit van je longen sterk verminderd door de teer uit je peuk. En de zuurstof die in je bloedbaan belandt, moet ook nog eens een strijd leveren met de koolmonoxide – een gif zeggen we er maar even bij – uit je sigaret. Koolmonoxide heeft namelijk de nare gewoonte zich te binden aan hemoglobine, verantwoordelijk voor het zuurstoftransport.
Roken verlaagt de testosteronproductie. Noem het woord ’testosteron’ en je hebt ogenblikkelijk de aandacht van iedere krachtsporter. Testosteron is het mannelijke geslachtshormoon en verantwoordelijk voor typische mannelijke eigenschappen zoals lichaamsbeharing, een zware stem en, jawel, spiergroei. Men weet niet precies welk stofje in een sigaret ervoor verantwoordelijk is, maar vaststaat dat rokers een lagere testosteronproductie hebben dan niet-rokers, resulterend in lagere testosteronniveaus. En dat dwarsboomt, je raadt het al, je spiergroei. Lagere testosteronniveaus verlagen overigens ook je libido, je geslachtsdrift. En als je al een keer zin in seks hebt, krijg je misschien geen erectie vanwege de vernauwde haarvaten in je penis. Wat dat met krachtsport te maken heeft? Nou, niks, maar we dachten dat het je misschien wel zou interesseren.
En dan zijn er nog de talloze algemene gezondheidseffecten die óók hun weerslag hebben op je lichamelijke conditie. Roken onderdrukt het immuunsysteem. Dat betekent dat je vatbaarder bent voor allerlei ziekten. Rokers worden sneller verkouden en lopen sneller een griep op. En ziek op de bank of in bed, bouw je geen spiermassa op. De nicotine in een sigaret verhoogt onmiddellijk de bloeddruk. Krachtsport verlaagt weliswaar indirect de bloeddruk, maar tijdens een zware herhaling heb je te kampen met een tijdelijk hoge bloeddruk. En dat kan gevaarlijk zijn in combinatie met een toch al hoge bloeddruk door het roken. De schadelijke stoffen in een sigaret beschadigen bovendien de cellen, óók je spiercellen. En last, but not least, belemmert roken de opname van voedingsstoffen die je spieren hard nodig hebben om te groeien. Nog maar wat redenen om je peuk voorgoed uit te drukken…
Je ziet: roken hindert je vooruitgang in de sportschool op tal van manieren. Niet alleen op de loopband, maar ook onder de halterstang. Je geeft een kapitaal uit aan voedingssupplementen en aan peuken, terwijl die eerste spiergroei moeten bevorderen en die tweede het juist belemmeren – ironisch, niet? Stoppen met roken bespaart je een boel geld én heeft een positief effect op je gezondheid en prestaties. Wie heeft daar nu geen oren naar?